Het moet anders, zegt men. Maar hoe?

Je hoort en leest het steeds vaker: volgens sociologen, organisatiedeskundigen, politici, managementgoeroes en vele CEO’s bevinden we ons in een overgangsperiode. Oude oplossingen werken niet meer, nieuwe dienen zich aan, maar de contouren zijn nog vaag.

Deze stelling wordt bevestigd door organisaties en bedrijven die er in hun eigen situatie concreet mee geconfronteerd worden. Businessmodellen, strategieën en managementtechnieken hebben niet meer hetzelfde effect als voorheen. Met als gevolg dat we niet bereiken wat we willen bereiken.

Maar wat werkt dan wel?
Mijn antwoord is: een holistische benadering.
Het holisme gaat uit van het idee dat een systeem (bv. mens of organisatie) bestaat uit alle onderdelen/elementen én de interactie/samenhang tussen die onderdelen. Oftewel: het geheel is meer dan de som der delen.

Elementen van een bedrijf/organisatie
Wijlen Stephen Covey spreekt in zijn boek De Achtste Eigenschap over ‘de complete mens’. Deze zou bestaan uit 4 vier dimensies: fysiek, mentaal, emotioneel, spiritueel. Ook in andere literatuur kom je deze vier dimensies tegen. Volgens mij kun je deze dimensies ook vertalen naar bedrijven en organisaties.

Dimensie           Mens                  Organisatie
Fysiek                 Lichaam           Productie (Machines, computers, gebouwen)
Mentaal             Gedachten       Beleid (management, bestuur)
Emotioneel      Gevoelens       Mensen (gedrag/cultuur)
Spiritueel         Ziel, essentie  Identiteit, ziel, kern, essentie, droom (missie/visie?)

Daarnaast is het dus van groot belang om de interactie en samenhang tussen deze dimensies waar te nemen. Deze zijn –net als de spirituele dimensie- op het eerste gezicht niet waarneembaar. Dat komt omdat ze van een ander energieniveau zijn. Dit vraagt wellicht om een stukje uitleg.

Energieniveau
Alles is energie. Dat heeft de wetenschap ons geleerd. Uiteindelijk bestaat alles in deze wereld uit atomen die dicht of minder dicht bij elkaar zitten. Deze dichtheid bepaalt het energieniveau. Zo ontstaat energie in vaste vorm (huizen, auto’s, stoelen, mensen, etc.), in vloeibare vorm (water, bloed, olie, etc.), in gasvorm (zuurstof, koolmonoxide, helium) en in fijnstoffelijke vorm.

Oftewel:
Dimensie         Energieniveau      Organisatie
Fysiek              Vast                           Productie (Machines, computers, gebouwen)
Mentaal           Vloeibaar               Beleid (management, bestuur)
Emotioneel    Gasvorm                Mensen (gedrag/cultuur)
Spiritueel        Fijnstoffelijk       Identiteit, ziel, essentie, droom (missie/visie?)

Helder waarnemen
De fijnstoffelijke energie is niet op normale wijze waarneembaar met onze zintuigen, maar wel op buiten-normale wijze. We spreken dan van ‘helder waarnemen’ (helderzien, helderhoren, heldervoelen, helderruiken, helderproeven). Sommigen kunnen dit van nature, de meeste mensen moeten zich daar in ontwikkelen. Gelukkig zijn daar cursussen en opleidingen voor, zoals de beroepsopleiding voor Holistisch-Energetisch Coach.

Organisatiescan van de complete organisatie
Een holistisch benadering betekent dus naast de ‘gewone’ energievormen ook de bijzondere energievormen in je overwegingen en besluitvorming mee te nemen. En omdat ‘gewoon’ tegenwoordig niet meer werkt, zit de oplossing wellicht in het bijzondere. Om zo’n compleet, holistisch plaatje van je bedrijf of organisatie te krijgen, kun je een holistisch adviseur of coach inschakelen. Hij/zij heeft vaak aan één of twee bezoeken genoeg om een analyse/diagnose te maken. Wees innovatief, stap buiten de gebaande paden. Immers, Einstein zei al: “Je lost een probleem niet op vanuit hetzelfde soort denken dat tot het probleem heeft geleid.” Het kan wel eens dé oplossing voor je organisatie of bedrijf zijn.

Advertentie

Een organisatie is net een mens

Al vaker heb ik de vergelijking gemaakt tussen mens en organisatie. Tussen deze twee zit niet zoveel verschil, eigenlijk zelfs geen. Ze bevinden zich alleen op een ander niveau. Laat ik die vergelijking eens concreet maken.

 

Vierdeling lichaam, geest, hart en ziel

Stephen Covey gebruikt voor ‘de complete mens’ de vierdeling lichaam, geest, hart en ziel. Ik mag graag gebruik maken van deze opzet, omdat het perfect aansluit bij mijn holistische visie. In zijn boek ‘De 8e eigenschap’ kent Covey aan alle vier dimensies bepaalde status toe. Lichaam staat voor fysieke aanwezigheid, geest voor mentale aanwezigheid. Met hart wordt verwezen naar de emotionele aanwezigheid en de ziel is synoniem aan de hoogste vorm van abstractie, door Covey het spirituele genoemd.

 

De vierdeling in organisaties

Wat is in een organisatie nou een herkenbaar fysiek element? Inderdaad: de productie. Het zijn de middelen, machines en productiemedewerkers. Waar zit de mentale kracht van een organisatie? Bij beslissers, beleidsmedewerkers, staf en strategen. Richtlijnen, procedures, kaders horen ook bij de mentale dimensie van een bedrijf. De emotionele aanwezigheid binnen een organisatie wordt bepaald door het gevoel, de passie, waarmee gewerkt wordt. Je hoort wel eens zeggen: ‘dat is met liefde gemaakt.’ Dat is het hart. Daar vind je de emotionele dimensie binnen een organisatie. Ten slotte de ziel: wat zou je in een organisatie als de hoogste vorm van abstractie betitelen? Dat zijn de dromen, de langetermijnvisies, de toekomstscenario’s, de zgn. ‘stip aan de horizon’.

Voorbeeld
Bij mensen zien we vaak dat een fysieke klacht (bv. spierpijn) een mentale of emotionele oorzaak heeft. Iedereen heeft dit weleens zelf meegemaakt of herkent dit bij mensen in de directe omgeving. Mijn visie op organisaties/bedrijven is dat je op soortgelijke naar hun problemen/klachten kijkt. Als in een bedrijf de productie niet lekker loopt, kun je metaforisch zeggen dat het lichaam ziek is of op z’n minst ergens last van heeft. De oorzaak kan echter totaal ergens anders liggen, bijvoorbeeld bij beknellende richtlijnen oftewel de het mentale aspect. Dit voorbeeld is heel herkenbaar bij bepaalde (bureaucratische) organisaties.

Holistisch organisaties ‘genezen’

Ik pleit er voor om bij problemen, klachten, verstoringen in een organisatie dit holistisch te benaderen alsof het om een mens gaat.

1) Breng de ‘pijn’ helder en concreet in kaart.
2) Maak een scan van de fysieke, mentale, emotionele en spirituele staat van de organisatie.
3) Stel een diagnose.
4) Maak een behandelplan en voer deze uit.

Als je dit goed doet, ben ik er van overtuigd dat een organisatie – net als een mens- snel beter wordt.

De vicieuze bewustzijnscirkel

Voor mijn opleiding tot holistisch-energetisch therapeut heb ik me vandaag weer eens verdiept in een stuk tekst over de relatie tussen het hoger bewustzijn, ons onderbewustzijn, ons waakbewustzijn en ons dagbewustzijn. Hoe vaak ik hier ook iets over hoor of lees, ik blijf het boeiend vinden.

De theorie is als volgt (voor wie het nog niet kent): vanuit een hoger bewustzijn (of collectief bewustzijn of kosmos of energiebron of ons omringende energie of hoe je het ook maar wilt noemen) komen impulsen/signalen/boodschappen/informatie bij ons onderbewustzijn naar binnen. En niet zomaar een beetje informatie, maar echt megaveel, onvoorstelbaar en onverwerkbaar megaveel. En dat continu. Het onderbewustzijn selecteert welke via het waakbewustzijn het dagbewustzijn zullen bereiken. Het dagbewustzijn is onze ‘gewone, dagelijkse bewustzijn’, dus wat wij ‘bewust’ noemen.

Waarop selecteert het onderbewustzijn? O.a. op wat ons bezig houdt, wat NU voor ons relevant is. Als we dus veel piekeren, zorgen en ons ellendig voelen is dat dus relevant en zullen we vooral daarover informatie in ons bewustzijn krijgen. Sterker nog: het hoger bewustzijn zal juist meer impulsen op dit gebied richting ons onderbewustzijn ‘afvuren’ (letterlijk). Doordat we in ons dagbewustzijn druk bezig zijn met een probleem, selecteert het onderbewustzijn informatie dat hiervoor van belang is, zodat we nóg meer met dit probleem bezig zijn. Dat ontgaat ook het hoger bewustzijn niet, dus die stuurt vooral omtrent dit probleem veel impulsen op ons af, waardoor het voor het onderbewustzijn steeds makkelijker wordt om informatie hieromtrent naar ons dagbewustzijn te sturen, waardoor we dus nóg meer met dit probleem bezig zijn, etc. etc.

Hierdoor komen we maar niet los van die ellendige gedachtenstroom en hierdoor is het ook zo moeilijk om met bepaalde patronen te breken. We zitten in een vicieuze cirkel van de diverse bewustzijnsniveaus. Als dit niet op tijd onderbroken wordt, kan iemand richting een depressie gaan.

Om die vicieuze cirkel te doorbreken is het van groot belang om nieuwe, frisse impulsen te krijgen van het hoger bewustzijn, om het onderbewustzijn attent te maken op deze nieuwe impulsen en aanleiding te geven deze impulsen door te sturen naar het dagbewustzijn. De beste vorm hiervoor is meditatie. Door meditatie verleg je de aandacht. Je staat even stil waardoor er ruimte in je dagbewustzijn ontstaat en je bekijkt de situatie vanaf een afstand. Alleen al de intentie voor meditatie is vaak al voldoende om ruimte voor nieuwe impulsen te creëren.

Door met al je aandacht bewust naar je ademhaling te gaan, hoe kort ook, ben je even van je probleem weg, heb je je aandacht tot het NU gemaakt en de mogelijkheid voor het onderbewustzijn gecreeërd om impulsen daar op te laten aansluiten. Stilte en/of ruimte in je hoofd geeft hoger bewustzijn de gelegenheid nieuwe of vernieuwende impulsen te sturen.

Hoe vaker je dit doet, des te makkelijker het gaat. Zodra je zelf bewust bent van het feit dat je continu met hetzelfde vraagstuk aan het worstelen bent, dat je alleen maar aan één ding kunt denken, kun je dat stoppen en een andere kant opsturen. En dat geeft een heel positief gevoel.