Winterslaap iets voor jou?

Veel mensen zijn weer moe met deze donkere dagen. We noemen het een ‘winterdip’, ‘winterblues’ of zelfs ‘winterdepressie’, afhankelijk van de mate waarin iemand er last van heeft. Alhoewel iemand er dus last van heeft, doen lichaam en geest eigenlijk iets heel natuurlijks, namelijk reageren op veranderingen in hun omgeving.

Even stil staan
De winter is voor heel de natuur het moment om even stil te staan, nieuwe krachten op te doen om over een tijdje er weer volop tegen aan te gaan. Bomen zijn kaal, planten en struiken stoppen tijdelijk met groeien en diverse dieren houden een winterslaap. De hele natuur is in ruste. De hele natuur? Ehhh, NEE… de mens gaat als een bezetene door. Alsof er geen conjunctuur is van opladen en ontladen gaan wij gewoon door met ons dagelijkse leven.

Cultuur overheerst natuur
Het maakt voor ons niet uit welk seizoen het is, ons kunstmatige systeem van 40 uur (of meer of minder) per week werken gaat gewoon door. Je kunt je inmiddels afvragen in hoeverre wij als mens nog onderdeel zijn van de natuur. Het lijkt er steeds meer op dat wij ons hebben vereenzelvigt met het kunstmatig gecreëerde dat wij cultuur noemen.

Het is logisch dat veel mensen moe en depressief zijn deze dagen. We werken tegen de natuur in. Dat is te vergelijken met continu nachtdiensten draaien en overdag slapen. Ons biologisch ritme is daar niet tegen bestand.

Bewust rust
Moeten wij dan massaal winterslaap houden? Dat zou wel het mooist zijn, maar dan zou dit op (inter)nationaal niveau geregeld moeten worden, want het betekent een vermindering of verschuiving van productie. Dat lijkt in de praktijk niet haalbaar. Maar wat kunnen we dan wél doen? Eigenlijk alles wat te maken heeft met bewust rust creëren. Bijvoorbeeld:

• Iedere dag een half uurtje mediteren
• Af en toe het televisie kijken (erg vermoeiend ook al lijkt dat niet zo) verruilen voor een relaxte wandeling (liefst in de natuur).
• Slowfood eten in plaats van fast food, hoe verleidelijk de laatste ook is nu we veel binnen zijn.
• Een uurtje extra slapen, maar niet meer dan dat. Van teveel slaap wordt je juister weer vermoeider. Je komt dan namelijk niet meer in een diepe slaap terecht en juist die is voor herstel zo belangrijk. Teveel slaap kan bij een winterdip dus juist een averechts effect hebben.
• Het werk even op een iets lager standje zetten, planningen iets ruimer maken, iets minder afspraken dan gemiddeld, etc.
• Pauzes echt plannen als rustmoment en deze ook heel bewust als zodanig beleven.
• Veel lachen en plezier maken, want dat werkt altijd positief door in heel ons gestel.

Door bewust momenten van rust te creëren, zullen lichaam en geest minder snel moe, verveeld of depressief raken, omdat er wordt geluisterd naar de tijd van het jaar. En dan kunnen we met z’n allen in de lente er weer volop tegen aan!

Advertentie

Kerstblog: “U zult uw Redder vinden in een oude stal, liggend in een voerbak voor de dieren.”

“Uw Redder is gearriveerd. U treft hem in een stal, liggend in een voerbak voor de dieren.”

Wie? Wat? Waarheen?
Kerst 2012. Een wereld in beroering en dat is nog zachtjes uitgedrukt. Steeds meer mensen, organisaties en zelfs landen raken in de verdrukking. We kijken met z’n allen onzeker om ons heen. Wat gebeurt er in hemelsnaam? Wat moet ik doen? Waar moet ik heen? Wat is er aan de hand in de wereld, in mijn organisatie, in mijn leven? Waar is iemand om op te leunen? Iemand die mij zegt welke richting ik op moet? Of op z’n minst iemand die op kalme toon zegt dat het wel weer goed komt?

Redding is nabij
Tweeduizendentwaalf jaar geleden was het niet anders. Grote ontreddering, crises, onzekere tijden, mensen zochten naar houvast, naar richting. Ogen waren gericht op het hof, maar ook keizers, faraos en hun wijze mannen hadden niet de gewenste antwoorden. Uiteindelijk kwam de redding voor velen uit een totaal onverwachte hoek: in een uithoek van een derderangs dorp werd in een verlaten stal een kind geboren. Bij gebrek aan beter werd de voerbak van de dieren gebruikt als wieg. Dit kind, Jezus, werd uiteindelijk door velen gezien als Redder, Richtinggever, Leider.

Op zoek naar…
Moeten we nu met z’n allen weer op zoek gaan naar ‘een nieuwe Jezus’? Nee, volgens mij niet. Maar wat dit verhaal ons wél vertellen kan, is dat we voor verlichting en verlossing misschien eens op andere plekken moeten zoeken, onbekende terreinen moeten betreden en niet-voor-de-hand-liggende ideeën een kans moeten geven.

Koers bepalen vanuit je eigen Essentie
Steeds meer mensen en organisaties ontdekken dat de manier waarop wij gewend zijn te doen, niet meer datgene oplevert wat we er van verwachten op basis van onze kennis en ervaring. Als de manier waarop jij gewend bent te doen opeens niet meer werkt en je op zoek moet naar iets anders, dan ben je een moment stuurloos, richtingloos. Om een nieuwe richting te bepalen, is het wel van essentieel belang om te weten wat de essentie van je bestaan is en het doel dat je uiteindelijk wilt bereiken. Laat door alle weelde en uitspattingen van de afgelopen jaren dat nu net dé twee zaken zijn die mensen en organisaties niet meer (her)kennen. En als je niet weet wat je eigen essentie is, de spil van je eigen Ik, en ook niet weet waarvoor je op deze aarde bent, welk doel je uiteindelijk wenst te bereiken… tja, dan is het logisch dat angst en onzekerheid toeslaat.

Doe het eens anders
Stop nu eens met het gebruiken van je verstand om uit de draaikolk te komen die je stuurloos, richtingloos en weerloos maakt. Heb je nog niet in de gaten dat dat niet (meer) werkt? Onder andere wijlen Steven Covey wist te vertellen dat een mens eigenlijk vier vormen van intelligentie bezit: fysiek (lichamelijke reacties), mentaal (verstand), emotioneel (gevoelens) en spiritueel (intuïtie). We proberen vooral met onze mentale intelligentie (héél veel nadenken) en onze fysieke intelligentie (héél hard werken) weer op koers te komen. Helaas zonder veel succes.

Wat wél werkt
Hoe lang zal het nog duren voor we de andere twee ontdekken en gaan gebruiken? Wanneer gaan we de paleizen van het verstand verlaten om in de onooglijke en verlaten buitengebieden van onze persoonlijkheid het gevoel en de intuïtie te ontdekken? En ja, áls we het dan eindelijk ontdekken, zal het een baby zijn, net als 2012 jaar geleden. Nog niet in staat tot veel, maar kirrend van vreugde dat het ontdekt is. Dus moeten we het voeden, aandacht geven, er mee spelen en het serieus nemen. Als we dat doen met ons gevoel en onze intuïtie, als mens en/of organisatie, dan zal het ons snel helpen om richting te geven en houvast te bieden.

En als je goed luistert naar je eigen innerlijk, zul je een stemmetje op kalme toon horen zeggen dat het allemaal wel weer goed komt. En zo is het.

Ik wens je gezegende kerstdagen en een koersvast nieuw jaar.

Een organisatie is net een mens

Al vaker heb ik de vergelijking gemaakt tussen mens en organisatie. Tussen deze twee zit niet zoveel verschil, eigenlijk zelfs geen. Ze bevinden zich alleen op een ander niveau. Laat ik die vergelijking eens concreet maken.

 

Vierdeling lichaam, geest, hart en ziel

Stephen Covey gebruikt voor ‘de complete mens’ de vierdeling lichaam, geest, hart en ziel. Ik mag graag gebruik maken van deze opzet, omdat het perfect aansluit bij mijn holistische visie. In zijn boek ‘De 8e eigenschap’ kent Covey aan alle vier dimensies bepaalde status toe. Lichaam staat voor fysieke aanwezigheid, geest voor mentale aanwezigheid. Met hart wordt verwezen naar de emotionele aanwezigheid en de ziel is synoniem aan de hoogste vorm van abstractie, door Covey het spirituele genoemd.

 

De vierdeling in organisaties

Wat is in een organisatie nou een herkenbaar fysiek element? Inderdaad: de productie. Het zijn de middelen, machines en productiemedewerkers. Waar zit de mentale kracht van een organisatie? Bij beslissers, beleidsmedewerkers, staf en strategen. Richtlijnen, procedures, kaders horen ook bij de mentale dimensie van een bedrijf. De emotionele aanwezigheid binnen een organisatie wordt bepaald door het gevoel, de passie, waarmee gewerkt wordt. Je hoort wel eens zeggen: ‘dat is met liefde gemaakt.’ Dat is het hart. Daar vind je de emotionele dimensie binnen een organisatie. Ten slotte de ziel: wat zou je in een organisatie als de hoogste vorm van abstractie betitelen? Dat zijn de dromen, de langetermijnvisies, de toekomstscenario’s, de zgn. ‘stip aan de horizon’.

Voorbeeld
Bij mensen zien we vaak dat een fysieke klacht (bv. spierpijn) een mentale of emotionele oorzaak heeft. Iedereen heeft dit weleens zelf meegemaakt of herkent dit bij mensen in de directe omgeving. Mijn visie op organisaties/bedrijven is dat je op soortgelijke naar hun problemen/klachten kijkt. Als in een bedrijf de productie niet lekker loopt, kun je metaforisch zeggen dat het lichaam ziek is of op z’n minst ergens last van heeft. De oorzaak kan echter totaal ergens anders liggen, bijvoorbeeld bij beknellende richtlijnen oftewel de het mentale aspect. Dit voorbeeld is heel herkenbaar bij bepaalde (bureaucratische) organisaties.

Holistisch organisaties ‘genezen’

Ik pleit er voor om bij problemen, klachten, verstoringen in een organisatie dit holistisch te benaderen alsof het om een mens gaat.

1) Breng de ‘pijn’ helder en concreet in kaart.
2) Maak een scan van de fysieke, mentale, emotionele en spirituele staat van de organisatie.
3) Stel een diagnose.
4) Maak een behandelplan en voer deze uit.

Als je dit goed doet, ben ik er van overtuigd dat een organisatie – net als een mens- snel beter wordt.