Eerlijkheid is het nieuwe groen

Er was een tijd dat ‘groen’ als bedrijf niet hip was. Het was de tijd dat alleen écht milieu-/maatschappijbewuste ondernemingen als zodanig betiteld werden. ‘Groen’ werd geassocieerd met ‘soft’, ‘lief’ en ‘niet commercieel’; drie kenmerken die geen bedrijf wilde.

Marketinggroen
Maar tijden veranderden en consumenten begonnen ‘groen’ te waarderen. En zodra ‘groen’ (markt)waarde kreeg, doken marketeers erop en werd het ene na het andere bedrijf groen. Hoeveel van deze bedrijven écht tot in de diepste poriën groene waarden hadden/hebben en hoeveel bedrijven slechts een beetje groene make-up hadden opgesmeerd, kunt u vast heel goed zelf beoordelen.

Eerlijk(e) waar
De laatste tijd zie ik hetzelfde gebeuren met ‘eerlijkheid’. Consumenten willen geen mooie praatjes meer, geen valse beloften, geen mazen-in-de-wet-reclameteksten. Consumenten willen de naakte waarheid (hebben ze eigenlijk ooit anders gewild?). Dat besef lijkt inmiddels te zijn doorgedrongen tot ongeveer alle marketingbureaus en marketingafdelingen, want ik struikel werkelijk over de hoeveelheid bedrijven en organisaties die heel hard roepen hoe eerlijk ze zijn, dat ze een geweten hebben en dat ten dienste van de consument inzetten, dat transparantie een kernwaarde is, etc.

M-driehoek: Mens-Mij-Maatschappij
Ik durf te stellen dat deze (her)ontdekte eerlijkheid het nieuwe groen is. Hoeveel organisaties en bedrijven zouden er DAADWÉRKELIJK en OPRECHT eerlijk en open naar de klant zijn? Bij hoeveel gaat het écht in eerste instantie om de klant en in latere instantie om henzelf ? Bedrijven en organisaties die werkelijk de waarde ‘eerlijkheid’ hebben geïncorporeerd en tot in de diepste laag van de ziel de klant voorop stellen, zouden mijns inziens als vanzelf een paar basisacties uitvoeren, zoals het onmiddellijk stopzetten van zelfverrijking en het totale beleid en alle beslissingen meten aan het nut voor mens (= de klant), mij (=bedrijf) en maatschappij.

Beëdigd eerlijk
Het is al weer drie jaar geleden dat Herman Wijffels op een congres over duurzaam leiderschap aangaf dat eigenlijk ieder bedrijf naast een accountancyverklaring over Profit ook een accountancyverklaring zou moeten hebben over People en Planet. Naar mijn mening is dat idee nog steeds actueel. Sterker nog: het kon weleens het kaf van het koren scheiden.

Bedrijven en organisaties die oprecht en vanuit hun essentie, hun ziel, eerlijk zijn en handelen vanuit de belangendriehoek Mens-Mij-Maatschappij (de M-driehoek) zullen geen enkele moeite hebben om zo’n ‘verklaring van goed gedrag’ goedgekeurd te krijgen door een onafhankelijke en beëdigde persoon of instantie.

Meaningful Marketing
En mocht u het idee hebben dat handelen vanuit de M-driehoek niet tot volledige tevredenheid werkt op het gebied van winst, omzet, groei en (merk)waarde: grootheden als Michael Porter en Philip Kotler zijn het met u oneens. Zij –en met hen vele anderen – geven steeds duidelijker weer dat deze M-driehoek juist dé weg naar succes is. Tenminste… zolang u het niet doet met winst/omzet/groei als doel, want dan zult u falen. Doe het vanuit oprechte intentie (betekenisdenken / meaningful marketing) en winst/omzet/groei zal zich als bijproduct rap ontwikkelen.

Advertentie

Halleluja aan de klant!

Het begint epidemische vormen aan te nemen. Wat zeg ik: pandemische vormen krijgt het bijna: de klant als Koning, als Redder van de wereld, als de Weldoener. Halleluja aan de klant. Wat zijn bedrijven en organisaties op dit moment lief voor de klant. Wat luisteren ze goed naar de klant. Als de klant het wil, dan gebeurt het.

Het leesteken ‘punt’ betekent een tel rust voor je verder gaat, zo heb ik geleerd. Mag ik alstublieft een HELE GROTE, DIKKE, VETTE PUNT op dit moment? Kunnen we even stilstaan en ons uit het moeras van oogkleppen, dagwanen en ratraces omhoog trekken?

Klantfocus is bedrog
De klant is net zo min koning, redder en weldoener als voorheen. Sterker nog: ik durf te beweren dat de klant juist NOG MINDER koning, redder, weldoener is dan voorheen. Iedere organisatie, profit en non-profit, die op dit moment in de communicatie inzet op (de wens/behoefte van) de klant, doet dit uit egocentrische overwegingen. Meestal puur om te overleven. En –laat ik dit meteen erbij zeggen- daar is op zichzelf niets mis mee.

Alles op alles om te blijven bestaan
De allereerste en meest wezenlijke behoefte van een organisatie is continuïteit van het bestaan. Als je niet meer bestaat, kun je ook je klant -én daarmee de wereld- niet meer van dienst te zijn. Dus: alles op alles zetten om te blijven bestaan is puur menselijk en verdient waardering zolang het binnen de kaders van fatsoen en respect voor de mens en de aarde blijft. Maar doe dan niet alsof je het voor de klant doet. Doet niet alsof de klant belangrijk is en altijd al was. Doe niet alsof je jouw ziel en zaligheid geeft voor de klant. Kortom: Doe niet alsof. Wees ECHT.

Van de toren naar het stof
Waarom kan een organisatie niet gewoon zeggen: “Klant, juist nu heb ik je hard nodig. Help me. Blijf bij me. Koop bij me.”? Zou dat misschien komen omdat we dit niet durven te vragen? Omdat diep van binnen ons het schaamrood op de kaken staat over hoe we de klant al jaren behandelen.  Van ‘hoog van de toren blazen’ tot ‘diep door het stof kruipen’ is ook wel een hele grote afstand om in korte tijd te overbruggen. En toch moeten velen het nu noodgedwongen doen. Tja, hoe doe je dat?

4-dimensionele organisatie
Een goede start  is om de organisatie te zien in context met de omgeving en vanuit de vier invloeden die iedere organisatie kent: fysiek (basisvoorzieningen; personeel, productiemiddelen, processen), emotioneel (gedrag), mentaal (beleid), spiritueel (ziel, visie, missie). Voor langdurig gezonde organisatie is dat de basis. Noem het maar de vier hoekstenen van je bedrijf, de pilaren waarop je organisatie rust. Alle vier dienen ze even groot te zijn, dezelfde kwaliteit/inhoud te bezitten én dezelfde aandacht te krijgen.

Van betekenis zijn voor anderen
Nelson Mandela zei ooit: “De betekenis van ons leven ligt in het verschil dat we maken in de levens van anderen.” Dat geldt voor mensen én organisaties. Welk verschil maak jij, maakt jouw organisatie, in het leven van anderen? Dàt is je focus. Degenen voor wie jij een verschil maakt, zullen blij met je zijn en trouw aan je zijn. Het zijn die mensen, we noemen ze meestal klanten, die in tijden van nood voor jou het verschil zullen maken tussen voortbestaan of eindigen.

Sorry zeggen
Het is nooit te laat om te leren van je fouten, om ‘sorry’ te zeggen. Vraag jezelf: “waarom doe ik wat ik doe?”, “wat wil ik bereiken?”, “wie wil ik gelukkig maken?”, “waar ben ik extreem goed in en hoe kan ik daarmee anderen van dienst zijn?”

Hoofd, hart en handen
Heb jij op dit moment zo’n relatie met je klanten dat zij jou willen en zullen helpen, gewoon omdat jij het bent? Dan kom je deze roerige tijd prima door. Heb jij op dit moment niet zo’n relatie? Was jij (stiekem of onbewust misschien) toch vooral bezig met je zelf en was de klant een middel om jouw eigen doelen te bereiken? Dan is het afwachten. En lijkt een halleluja aan de klant inderdaad de enige manier om je hoofd boven water te houden.

Terwijl je met je hoofd en je handen gericht bent op buiten en klanten probeert aan te trekken, is het wellicht wijs om eens met je hart naar binnen te kijken. Wie ben je echt? Wat wil je echt? Wat beteken je echt? Als we dat met z’n allen gaan doen, wordt de volgende pandemie er een waar we vrolijk en gelukkig van worden. Halleluja aan ons allemaal!

Pleidooi voor échte marketing

“Marketing is NIET: zo hard mogelijk roepen wat (je denkt dat) de consument horen wil.” Zo, dat is er uit. Bevlogen als ik ben over marketing bedrijven, valt mij steeds meer op wat er allemaal geroepen wordt door bedrijven om maar (meer) klanten te krijgen. En dan heb ik het niet over stokoude, overbekende claims als ‘witter dan wit’.

Waar ik het wel over heb, is dat ik tegenwoordig steeds meer bedrijven een verhaal zie/hoor vertellen dat eigenlijk nietszeggend is of soms domweg niet waar kan zijn. Dat kan toch niet de bedoeling van marketing zijn?

Zijn banken je grote vriend?
“Ik wil geen lokkertje, ik wil altijd een goede spaarrente.” Ja dûh, dat is toch logisch! Kregen we dat voorheen dan niet? Werden we voorheen afgescheept met lokkertjes? Ik heb altijd gevraagd om de laagste spaarrente en de bank heeft altijd gezegd dat ie de laagste had. Was dat dan niet zo?

“Iedereen bankiert op zijn eigen manier.” Altijd al zo geweest, maar toch is jarenlang geprobeerd dat heel erg één kant op te sturen: iedereen moest en zou internetbankieren. Véél veiliger, veel makkelijker, veel goedkoper. En tegelijk sloot het ene na het andere kantoor. En nu vind de bank het opeens prima om de oude overschrijvingsformulieren terug te halen? Vreemd. En komen dan ook de kantoren weer terug voor het persoonlijk contact?

“De bank anno nu.” En dat was voorheen niet zo? Voorheen liep de bank achter? Ging niet met de tijd mee?

Alle supermarkten zijn het goedkoopst.
Het zijn niet alleen de banken die rare manoevres uithalen. Kijk naar de supermarkten: allemaal roepen ze de goedkoopste te zijn, zelfs de duurdere. A) hoe is dat mogelijk? en B) waarom?. De meesten kennen het antwoord op beide vragen, maar toch… waarom de focus op prijs? Oké, in deze tijd let de consument erg op het geld en denkt vooral op boodschappen te kunnen besparen (terwijl die besparing in werkelijkheid minimaal is) en dus is focus daarop voor de hand liggend. Maar als ‘de laagste prijs’ nou niet direct in je (oorspronkelijke!) missie/visie/strategie zit, waarom dan toch daarvoor kiezen? Waarom niet je missie willen uitdragen?

5 punten maken marketing echt
Wat wil ik met deze voorbeelden bereiken? Marketing heeft niet als doel mensen te verleiden om ze te laten doen wat jij wilt. Het gaat bij marketing in de eerste plaats zelfs niet eens om de klant (ja, dit leest u goed: het gaat niet om de klant). Marketing gaat om de relatie tussen u en de (potentiële) klant. En daarvoor zijn vijf zaken nodig:

1)      Weten wie je bent (identiteit, karakter, cultuur, normen&waarden, eigenschappen);
2)      Weten waar je GEWELDIG in bent, waar je gewoon goed in bent en wat je niet kunt;
3)      Op alle mogelijke manieren uitstralen wat bij punt 2 staat, vooral het geweldige deel;
4)      Ontdekken wie er behoefte/verlangen heeft of in de toekomst kan krijgen in dat gene waar jij GEWELDIG in bent of gewoon goed;
5)      Het uitstralen (punt 3) helemaal concentreren op de mensen die je ontdekt hebt bij punt 4.

Met bovenstaande 5 punten vertel ik niets nieuws. Waarom zie ik dit dan nog zo weinig terug? Sterker nog: bij grote organisaties zie ik het nergens meer. Als deze vijf punten al ergens nog worden uitgevoerd, is het bij de kleine middenstander en de zzp-er.

Pleidooi voor terugkeer naar echte marketing
Bij deze een oproep aan alle managers en marketingprofessionals: laten we allemaal, stuk voor stuk, alstublieft weer vanuit deze 5 punten marketing bedrijven. Doe de (crisis)oogkleppen af. Verlos jezelf van de (recessie-gedreven) tunnelvisie. Doe weer aan echte marketing.

Betekenismarketing
Marketing vanuit deze 5 punten is de pure marketing, de oorspronkelijke marketing, de marketing zoals het hoort en ooit bedoeld was. Eigenlijk zou alle marketing deze vorm moeten hebben, maar dat is helaas niet meer zo. Om toch het kaf van het koren te kunnen onderscheiden, noem ik deze pure, echte, oorspronkelijke marketing ‘betekenismarketing’. Immers: het gaat in oorsprong bij de relatie tussen organisatie en (potentiële) klant om de betekenis die je voor elkaar hebt.  “Wat kan ik betekenen voor jou?” zou de eerste vraag moeten zijn die iedere manager/marketingprofessional stelt aan een (potentiële) klant.

Laten we allemaal vanaf 2012 betekenismarketing gaan bedrijven. Echt, oorspronkelijk en gericht op wat we voor elkaar kunnen betekenen.

Beloning over 20 jaar

In ‘de nieuwe wereld’ gaat het onder andere over ‘resultaten op lange termijn’ en rentmeesterschap. Dat als tegenhanger van het nu, waar het gaat over bonussen aan het eind van één jaar en jaarlijkse stijging van winst en ‘shareholdersvalue’. Nu ben ik zo’n persoon dat altijd een uitdaging ziet in het verenigingen van tegenstellingen. Ik geloof namelijk niet in het tegengestelde van tegenstellingen.

 

De paradox van tegenstellingen

Wat ik daar mee bedoel, is dat tegenstellingen volgens mij juist samen een geheel vormen. Het Yin-Yang symbool is daar een geweldig mooi voorbeeld van en ook bijvoorbeeld een klassieke weegschaal. Bij zo’n weegschaal hangt uiterst links een gewicht en uiterst rechts ook een. Los van elkaar hebben ze geen duidelijke meerwaarde. Juist verenigd met elkaar vormen ze een geheel. En dat geheel is in balans te brengen door beide op elkaar af te stemmen.

 

Rentmeesterschapsbonus

Dus: hoe brengen we rentmeesterschap en bonussen samen? Het volgende proefballonnetje wil ik daar wel eens op los laten. De gemiddelde termijn van een leidinggevende is 4 tot 7 jaar. Bonussen worden verdiend over het werk in die periode. Dat gaan we veranderen. Bonussen worden verstrekt 15, 20 en 30 jaar na aanvang van het dienstverband en hebben betrekking op de resultaten/verdiensten van diezelfde periode (dus ook 15, 20 en 30 jaar).

 

De toekomst beïnvloedt jouw Nu

Dat betekent dat in de meeste gevallen de prestaties van je opvolgers van grote invloed zijn op jouw bonus. Sterker nog: als jij maar 4 jaar aanblijft als leidinggevende, hebben de prestaties van je opvolgers waarschijnlijk een grotere invloed op jouw bonus dan jouw eigen prestaties. Wat zou dit doen met het gedrag van leidinggevenden? Hoe zal dit van invloed zijn op hun strategie en hun besluitvorming?

 

Balans tussen Nu en Straks

Leidinggevenden zullen nadenken over de consequenties op lange termijn, ze zullen zoeken naar opvolgers die ‘het erfgoed’ zo goed mogelijk verder kunnen ontwikkelen (rentmeesterschap in optima forma). Omdat ze echter ook de korte termijn in de gaten moeten houden, want zonder kortetermijnresultaten is er helemaal geen lange termijn, zal er mijns inziens een interessante balans worden gezocht tussen kortetermijnresultaten en langtermijnresultaten. En dat hoeven heus niet alleen maar financiële resultaten te zijn. Dat kunnen ook bijvoorbeeld maatschappelijke, ecologische of spirituele resultaten zijn.

 

Jouw mening nu telt

Wie vult mij aan bij dit proefballonnetje? Wat gaat er gebeuren met (het gedrag van) leidinggevenden en met beleid en uitvoering van organisaties als bonussen alleen nog maar worden verstrekt over resultaten op de langetermijn?